Artykuły
Stabilizacja - część praktyczna (21.01.2015)

Wszystko zaczyna się od centrum. Rozwój w czasach niemowlęcych przebiegał od środka. Najpierw uczy się stabilizować tułów, aby uwolnić kończyny. Dzięki temu można się nimi biegle posługiwać. Dla dokładnego
i wydajnego ruchu potrzebne jest stabilne centrum ciała. Bez centralnej stabilizacji tułowia ruchy są niewydajne i niezgrabne. Jako przykład można podać skoki pokwitaniowe. W momencie przyśpieszonego wzrostu, układ nerwowy nie nadążał za zwiększającą się gwałtownie długością kończyn. Szczególnie ludzie wysocy powinni pamiętać jak o wszystko się potykali
i jacy byli niezgrabni. Problemem jest to, że w następstwie niezgrabności nie wszyscy rozwinęli poprawne wzorce ruchowe. Braki stabilności skompensowali sobie ograniczeniem ruchomości w niektórych częściach naszego ciała. Towarzyszy temu oczywiście zwiększona ruchomość
w innych. Dlatego często można zaobserwować kogoś z zbyt małą ruchomością w stawach biodrowych, natomiast zbyt dużą w odc. lędźwiowym kręgosłupa. Brak stabilizacji często jest przyczyną kontuzji.
W konsekwencji urazu często stabilizacja ulega pogorszeniu. Dlatego warto dodać kilka ćwiczeń stabilizacyjnych, niezależnie czy mamy jakieś problemy ze zdrowiem. Natomiast na pewno, gdy nasze wzorce ruchowe nie są poprawne.


Najważniejsze elementy stabilizacji:
- czas i moment reakcji mięśni. (podsystem kontroli nerwowej)
- odpowiednia siła mięśni stabilizujących ruch (podsystem czynny)
- odpowiedni wzorzec ruchowy w którym mięśnie będą pracować (podsystem kontroli nerwowej)
Trening stabilizacyjny, jak każdy inny zaczyna się od podstaw. Jego trudność
i natężenie można stopniować. Podlega on też etapom nauki motorycznej, których nigdy nie powinno się omijać, tzn.

Mobilność  Stabilność  Mobilność nałożona na stabilność.
Jeżeli nie ma pełnej ruchomości nie powinno się zaczynać treningu stabilizacji
( Przez ograniczoną ruchomość ma so na myśli niepełne ruchy
w stawach. Np. brak wyprostu w łokciu czy niepełne zgięcie w kolanie. Nie znaczy to, że trzeba być joginem, aby ją trenować ).Najpierw należy zwiększyć ruchomość, a dopiero potem rozpocząć trening. Jeżeli, rozciąganie i ćwiczenia poprawiające ruchomość nie odnoszą skutku, to warto się dobrze zastanowić. Zdarza się że, braki w ruchomości wynikają z braku stabilizacji. Jakikolwiek ból
w którymkolwiek ćwiczeniu zobowiązuje do pójścia do specjalisty. Jeżeli jest opanowany poziom niższy ćwiczenia, automatycznie należy przejść do wyższego. Jeśli opanowało si pozycję niższą może spokojnie przejść do wyższej. Ćwiczenia zaczyna się od opanowania pozycji statycznych. Tzn. leżenia na plecach/brzuchu, potem należy przejść przez cały cykl rozwojowy , czyli siedzenie, klęk podparty, przysiad jednonóż , pozycja stojąca i stanie na jednej nodze. Dla zdrowego człowieka, nie mającego większych problemów zdrowotnych same pozycje statyczne nie powinny sprawiać większych trudności. Dlatego nie będę się rozpisywał o szczegółach.


Większość pacjentów jest zainteresowana mobilnością nałożoną na stabilność czyli jak zachować stabilność układu podczas poruszania jego częścią.

Na co zwracać uwagę podczas ćwiczeń:
- Pozycja kręgosłupa. Ćwiczenia stabilizacyjne robimy zawsze w pozycji skorygowanej.
- Pozycja łopatek.
- Minimalizm. Ruch ma być płynny i dokładny, z jak najmniejszymi wychyleniami od toru ruchu.
- Odpowiednia praca mięśni tułowia. Każde ćwiczenie robimy na wciągniętym
i napiętym brzuchu.


Nie znaczy to, że mamy napinać się na siłę. Napięcie brzucha powinno być takie jak:
a)u kobiet, gdy zakładają zbyt ciasne spodnie
b)u mężczyzn jakby chcieli zatrzymać proces mikcji
- Symetryczna pozycja. Obie strony muszą być na tej samej wysokości
i pozycji. (chyba, że ćwiczenie nie jest symetryczne)

- Ćwiczenie łatwiejsze musi być opanowane zanim przejdziemy do trudniejszego. (Należy o tym przypomnieć, ponieważ ludzie ćwiczący mają przerost ambicji
i zawsze chcą robić te zbyt trudne) W tych ćwiczeniach ważna jest jakość ruchu. Ćwiczenie jest opanowane, gdy nie odczuwamy większych trudności przy 20 powtórzeniach bądź przez 60 sekund jednego powtórzenia o ile samo ćwiczenie polega na skurczu izometrycznym
(np. plank).

Pacjenci/klienci powinni zaczynać z różnych pułapów. Doborem odpowiednich ćwiczeń pod wasz stan faktyczny powinien się zająć specjalista. Zaczyna się zazwyczaj od pozycji statycznych. Potem dorzuca się ruch. Kończy się na wykonywaniu ćwiczeń na niestabilnym podłożu.


Podstawowe błędy:

1. Pogłębiona lordoza. Pośladki wypięte, miednica
w przodopochyleniu i kręgosłup lędźwiowy w pozycji zgięciowej. Ćwiczenia stabilizacyjne polegają na aktywnej pracy, a nie na pozycji ograniczonej przez więzadła i końcową pozycję powierzchni stawowych.







2.  Miednica w tyłopochyleniu. Zmniejszona lordoza lędźwiowa. Mięśnie fazowe starają się przejąć pracę, która powinny wykonywać mięśnie toniczne.








3.Plecy okrągłe. Łopatki wysunięte do przodu. 








Błędy można  zrobić w pozycji leżenia przodem, tyłem, a nawet w stojącej. Analogicznie te same błędy często popełniacie w przysiadzie.


~Marek Pośpiech



 Rejestracja
 
 
Gabinet

Gabinet

Centrum Rehabilitacji STOFIMED w Rybniku
mgr fizjoterapii Marek Pośpiech

,

Godziny otwarcia

Godziny otwarcia

poniedziałek: 9:00 - 19:00
wtorek: 9:00 - 19:00
środa: nieczynne
czwartek: 9:00 - 19:00 
piątek: 9:00 - 16:00